طی 50 سال گذشته، ارقام مختلف برنج توسط به نژادگران به جوامع کشاورزی سراسر دنیا معرفی شده است. با وجود بهبود شاخص هایی مانند عملکرد دانه و تحمل به تنش های زیستی و غیرزیستی، هنوز تعداد قابل توجهی از کشاورزان، ژنوتیپ های بومی را به ارقام اصلاح شده ترجیح می دهند. دلایل اصلی این موضوع ضعف در مشارکت به نژادگران، مروجین و کشاورزان در برنامه های تحقیقات کاربردی و همچنین عدم احصای نیازها و ترجیحات جوامع کشاورزی، تفاوت در وضعیت رشد گیاهان در مزارع تحقیقاتی با مزارع کشاورزان، تفاوت شرایط اگرواکولوژیکی مناطق کشاورزی با یکدیگر و کیفیت مطلوب پخت و سازگاری بالای ارقام بومی و پایداری عملکرد آن ها در سال های مختلف هستند. طی دو دهه اخیر شیوه به نژادی مشارکتی با همکاری کشاورزان، تجار، صاحبان صنایع تبدیلی و مصرف کنندگان جهت بهبود و تولید ارقام جدید زراعی توسعه یافته است. در این شیوه معرفی ارقام جدید با مشارکت کشاورزان (و یا سایر ذی نفعان) و محققان به نژادی صورت می گیرد. ارقام معرفی شده با استفاده از روش به نژادی مشارکتی، علاوه بر دارا بودن عملکرد بیشتر و بهبود درآمد کشاورزان، به حفظ و افزایش تنوع ژنتیکی کمک کرده، سرعت پذیرش ژنوتیپ های جدید افزایش و زمان و هزینه های تحقیقات، آموزش و ترویج یافته های جدید کشاورزی کاهش می یابد. اجرای برنامه های به نژادی با کمک بهره برداران محصولات کشاورزی می تواند بسیار مفید بوده و آینده به نژادی متداول را تغییر دهد. معرفی دو رقم برنج اصلاح شده گیلانه در سال 1395 و آنام در سال 1398 با همراهی کشاورزان، نمونه های موفقی از اثربخشی تحقیقات برنج در قالب برنامه به نژادی مشارکتی در ایران می باشند.

1پژوهش حاضر باهدف تدوین و اعتباریابی بسته آموزشی درس دین و زندگی پایه دهم مبتنی بر تئوری انتخاب انجام شد. روش پژوهش برای مرحله طراحی و تدوین بسته آموزشی، روش توصیفی – تحلیلی با رویکرد سنتزپژوهی آمیخته بود. مضامین اصلی بسته آموزشی و زمان موردنیاز برای آموزش برگرفته از منابع کتبی همچون الگوی مدارس گیلانت گرمار و مقالات و طرح های پژوهشی داخلی و خارجی بود. برای روایی یابی بسته، ضمن استفاده از روش روایی صوری، از روش روایی محتوایی به شیوه کیفی و کمی با پانل خبرگان 14 نفری  استفاده شد. 14 نفر از متخصصان به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد که 10 نفر در حوزه روان شناسی و دو نفر در حوزه برنامه ریزی درسی و دو نفر هم در حوزه تعلیم وتربیت بودند و از دو ضریب نسبی روایی محتوا و شاخص روایی محتوا استفاده شد. حداقل و حداکثر میزان ضریب نسبی روایی محتوا برای هر آیتم بسته .71/0 و 1 محاسبه شد و میزان شاخص روایی محتوا در عمده جلسات به سمت عدد (85/0)برای تمامی هدف ها در پروتکل آموزشی به دست آمد. نتایج نشان داد بسته آموزشی درس دین و زندگی مبتنی بر تئوری انتخاب برای دانش آموزان پایه دهم از روایی صوری و محتوایی مناسبی بهره مند است و روایی لازم را برای کاربردهای آموزشی و استفاده پژوهشی دارد.

سیستم­ توصیه ­گر می­ تواند به عنوان نرم ­افزاری که به افراد مناسب ­ترین آیتم ­ها را پیشنهاد می ­کنند، تعریف شود. این سیستم ­ها به عنوان یک مشاور کار می کنند تا افراد را در یافتن محصولات مورد علاقه­ شان راهنمایی کنند. امروزه برای پیاده ­سازی سیستم­های توصیه ­گر، الگوریتم های متفاوتی به­ کار برده می­ شود؛ دسته ­ای از این الگوریتم­ها، الگوریتم ­های فیلترینگ مشارکتی نام دارند که در آن ­ها از شباهت کاربران یا شباهت روابط ایجاد شده توسط کاربران میان آیتم ­ها برای تعیین پیشنهادها استفاده می­ شود. روش­ های فیلترینگ مشارکتی، می توانند آیتم­ هایی موردپسند کاربر اما با محتوای کاملا متفاوت نسبت به سلایق پیشین او پیشنهاد دهند که این پیشنهادها براساس علایق کاربران مشابه به کاربر هدف تولید شده ­است. در روش­های فیلترینگ مشارکتی برای ایجاد مدل یا محاسبه شباهت بین کاربران، معیارها و توابع فاصله متفاوتی استفاده شده­ است و روش بهینه که بهترین لیست از پیشنهادها را تولید کند، همواره یکسان نیست و متناسب با داده­های موجود، این الگوریتم در میان الگوریتم­های فیلترینگ مشارکتی، تغییر می کند؛ به همین دلیل، انتخاب روش مناسب برای ایجاد یک سیستم توصیه­ گر، به چالشی برای طراحان این سیستم تبدیل شده است. در این مقاله روشی مبتنی بر الگوریتم ژنتیک برای برای اجتماع نتایج روش­های همسایه­ محور و انتخاب بهترین پیشنهادها از بین پیشنهادهای تولید شده توسط روشهای مختلف با معیارهای فاصله متفاوت برای یک سیستم توصیه­ گر با هدف پیشنهاد N آیتم برتر ارائه شده است. در پیاده سازی این روش­ها، علاوه بر محاسبه شباهت مستقیم کاربران، تعیین اطمینان غیر مستقیم کاربران نیز مد نظر قرار گرفته است تا اطلاعات موجود از ارتباط بین علایق کاربران افزایش یابد. روش پیشنهادی برای هر مجموعه داده، ­ یک ترکیب از روش­های فیلترینگ مشارکتی ایجاد می­کند که علاوه بر در نظرگرفتن محدودیت­های زمانی در تولید آن، دقت مناسبی دارد. این روش با روش­های فیلترینگ مشارکتی همسایه­ محور به­ صورت مجزا و همینطور سیستم ­های مشابه با استفاده از دیتاست Movielens 100k و 1M Movielens و Hetrec2011 مقایسه شده است. آزمایش­ ها برتری و توانایی تولید پیشنهادهای دقیق ­تر به کاربران با این روش را نشان می ­دهد.

در استان گلستان، کشت زیتون رقم کرونایکی توسعه زیادی یافته است که از دلایل آن می توان به زودباردهی، سال آوری کم، مقاومت به ورتیسیلیوم، بالا بودن میزان روغن نمود. لذا جهت افزایش در تولید محصول و در نتیجه افزایش روغن استحصال شده، سعی گردید تا بهترین رقم گرده زا جهت گرده افشانی آن تعیین گردد. به همین جهت آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کاملا تصادفی نامتعادل شامل شش تیمار انجام گردید. شش تیمار آزمایشی شامل گرده افشانی گل های رقم کرونایکی با دانه گرده ارقام کرونایکی (خودگشنی)، ماری، والانولیا، میشن و گرده افشانی آزاد بودند. صفات اندازه گیری شده شامل درصد تشکیل میوه نهایی، ویژگی های فیزیکی میوه شامل وزن، طول، قطر، وزن هسته، وزن گوشت و درصد ماده خشک میوه، شاخص باروری و سازگاری و درصد روغن بود. بر اساس مطالعه بیولوژی در رقم کرونایکی، میانگین گل دو جنسه (گل کامل)، 90.6 درصد و میانگین گل نر 6.4 درصد می باشد که اگر شرایط محیطی و گرده افشانی مهیا باشد محصول زیادی تولید می گردد. با توجه به نتایج بدست آمده از شاخص ناسازگاری، رقم بلیدی کاملا ناسازگار، والانولیا شدیدا ناسازگار، میشن نسبتا ناسازگار، ماری نسبتا ناسازگار و کرونایکی سازگار بودن. نتایج نشان داد که بر اساس درصد میانگین نهایی تشکیل میوه، بهترین گرده دهنده بترتیب کرونایکی (10.82درصد)، گرده افشانی آزاد (9.19درصد)، ماری (8.15درصد)، میشن (4.07 درصد)، والانولیا (1.14 درصد) و بلیدی (صفر) بودند. در نتیجه می توان گفت که کرونایکی رقم خود سازگاری است که می توان آن را بدون گرده دهنده نیز کشت نمود و محصول اقتصادی تولید نمود. همچنین بیشرین درصد میانگین روغن در ماده خشک بترتیب در تیمار گرده افشانی آزاد (41.12درصد)، ماری (39.8 درصد)، میشن (39.7 درصد)، والانولیا (37.4 درصد) و کرونایکی (35.8 درصد) بدست آمد. بنابراین اگر هدف از کشت زیتون رقم کرونایکی تولید روغن باشد تیمار گرده افشانی آزاد نتیجه بهتری دارد.

اغلب ارقام سیب خود نابارور گزارش شده اند، به طوری که انتخاب و معرفی ارقام سازگار برای تولید محصول مناسب از اهمیت ویژهای برخوردار می باشد. این پژوهش به منظور انتخاب مناسبترین رقم گرده زا بر دو رقم سیب تجاری ایرانی گلاب کهنز و شفیع آبادی که به دلیل زودرسی و عطر و طعم خاصی که دارند مورد توجه می باشند، انجام گرفت. در این آزمایش تاثیر 5 رقم گرده زای گلاب صحنه، گلاب کهنز، شفیع آبادی، نایون ارنگه و خورسیجان و همچنین گرده افشانی آزاد بر روی صفات کمی و کیفی دو رقم گلاب کهنز و شفیع آبادی در قالب دو طرح جداگانه بلوکهای کامل تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که گرده زاها بر درصد تشکیل میوه، وزن میوه و قند کل در رقم گلاب کهنز اثر معنی داری داشتند. بالاترین درصد تشکیل میوه، وزن میوه و قند کل در رقم گلاب کهنز در نتیجه تاثیر گرده رقم شفیع آبادی بدست آمد. همچنین منابع گرده اثرات معنی داری بر درصد تشکیل میوه، وزن میوه، قطر، شکل، تعداد بذور و قند کل در رقم شفیع آبادی داشت. در این تحقیق مشخص شد که گرده گلاب کهنز در رقم شفیع آبادی بالاترین درصد تشکیل میوه، وزن میوه، قطر و قند کل را موجب شد. بیشترین تعداد بذر نیز مربوط به میوه های حاصل از گرده افشانی آزاد بود. گلاب کهنز و شفیع آبادی بعد از خود گرده افشانی درصد تشکیل میوه پایینی داشتند و خود ناسازگار تلقی شدند. با توجه به نتایج بدست آمده بهترین گرده زا برای رقم گلاب کهنز به ترتیب رقم شفیع آبادی و نایون ارنگه می باشند. همچنین گلاب کهنز و گلاب صحنه به ترتیب مناسبترین گرده زا برای رقم شفیع آبادی هستند.

در این مطالعه ارقام و نژادگان های بومی کشور شامل دو رقم داخلی و شش نژادگان داخلی به همراه پنج نژادگان کاهوی آیسبرگ بهمنظور تولید در شرایط گلخانه، در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی در موسسه تحقیقات علوم باغبانی کشور در کرج مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص های موثر بر عملکرد مانند طول برگ، عرض برگ، تعداد برگ، شکاف در برگ، طول هد، قطر هد فشردگی هد و شاخص های کیفی نظیر تردی بافت، طعم برگ، رنگ برگ، وجود آنتوسیانین مورد بررسی قرار گرفت نتایج پژوهش نشان داد که همبستگی مثبت و معنی دار بین اجزاء عملکرد با عملکرد وجود داشته به طوری که نژادگان های گریزلی، برازجان، بالاترین طول و قطر برگ و هد را داشتند. طول هد بیشترین تاثیر در شاخص عملکرد آزمایش را داشت. بین ارقام و نژادگان های مورد بررسی از نظر شاخص های کیفی و رسیدگی تنوع وجود داشت. ارقام گریزلی، بومبولا، برازجان، کرج، پیچ اهواز و وارش بازارپسندی و طعم و مزه مناسبتری داشتند. ارقام گریزلی، بومبولا و وارش و نژادگان های برازجان، کرج و پیچ اهواز برای استفاده در برنامه به نژادی و یا کشت در شرایط گلخانه ای انتخاب شدند.